ရွှေမန်း ပြည်တွင်းမြေပဲနှင့် မြေပဲဆီ ဈေးကွက်သည် အမြင့်ဈေးတွင် ရှိနေပြီး မန္တလေးဈေးကွက်တွင် သာ  လက်ကျန်ပစ္စည်းရှိတော့ ရာ တစ်ပိဿာလျှင် ငွေကျပ် ၈၅၀၀ အထိ ပေါက်ဈေး ရှိလာ သည်။ အဓိက မြေပဲလက်ကျန် နည်းပါးလာခြင်း ပြည်တွင်းဆီ စက်ပိုင်များ၏ ဝယ်လိုအားကောင်း နေခြင်းကြောင့် မြေပဲဆန်မှာ အမြင့် ဈေးတွင်ရှိနေခြင်း ဖြစ်သည်။ “ ဧပြီလဆန်းပိုင်းက ထွက်ရှိ ထားသည့် မြေပဲများနှင့် ကျွန်း မြေပဲများ လက်ကျန်နည်းပါးလာ ပါပြီ။ တချို့လည်း မရောင်းသေး ဘဲ မြေပဲအတောင့်လိုက် လှောင် ထားသူတွေကတော့ အခုချိန် အကျိုးအမြတ်များပါတယ်။ မြေပဲ ပေါ်ပေါ်ချင်းရောင်းတဲ့ တောင်သူ တွေကလည်း ဈေးကောင်းရခဲ့ ပါတယ်´´ ဟု မြေပဲစိုက်တောင်သူ တစ်ဦးက ပြောသည်။ ဇူလိုင် ၂၄ ရက် မန္တလေး ဈေးကွက်တွင် မြေပဲအနီလုံးဆန် တစ်ပိဿာလျှင် ငွေကျပ် ၈၃၀၀-၈၅၀၀ ပေါက်ဈေးရှိနေပြီး  မြေပဲ ဆီ တစ်ပိဿာလျှင်  ငွေကျပ် ၁၇၀၀၀-၁၈၀၀၀၊ ပဲဖတ် တစ် ပိဿာလျှင် ငွေကျပ် ၄၀၇၀ ပေါက်ဈေးရှိနေသည်။ မြေပဲဆန်ဈေးမြင့်တက်မှုနဲ့ အတူ မြေပဲဆီဈေးကလည်း အရင်က တစ်ပိဿာလျှင် ငွေကျပ် ၁၅၀၀၀ခန့်သာ ပေါက်ဈေးရှိရာမှ ယခုအခါ လက်ကားဈေး တစ် ပိဿာလျှင် ငွေကျပ် ၁၇၀၀၀ ထိ မြင့်တက်လာသည်။ မြေပဲဆန်ကို ဧရာ၀တီမြစ်ရိုး တစ်လျှောက်နှင့် မကွေးတိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊မန္တလေးတိုင်းဒေသ ကြီးတို့တွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုး ကြသည်။...

ကောင်းဇော် ပေါင်းနှုတ်ထားပြီးကာစ နှမ်းပင်ပျိုတွေက အလှပြင်ဆိုင်က ထွက်လာတဲ့ အပျိုပေါက်တသိုက်လို ယိမ်းသွဲ့ ပျော်မြူးသံလေးတွေ တလွင်လွင်နဲ့ ယာခင်းတွေထဲမှာ လှုပ်ခတ်ဆော့ကစားနေကြတယ်။ အပင်သန်ဆေးတွေ ပက်ဖြန်းထားတော့ နံသာရည်တွေလူးထားတဲ့ ငယ်ရွယ်သူတွေကို အားမာန်ထပ်ဖြည့်ထားသလိုဖြစ်နေတယ်။“မိုးက လိုနေတယ်။ အရမ်းကို လိုနေတာ။ ငါယာတင် ငါ့ရွာတင် လိုနေတာ မဟုတ်ဘူး။ တနယ်လုံး လိုနေတာ။ နောက်တပတ်မှ မရွာရင် တနယ်လုံး အထွက်ဆုတ်ပြီး ဒုက္ခ အကုန်ရောက်ပြီ”လို့ မကွေး အရှေ့ဘက်ရွာကြီးတရွာက တောင်သူကြီး တဦးက သူ့နှမ်းပင်ပျိုတွေကို ပြရင်း မျှော်လင့်ချက် အကြီးကြီးကို စိုးရိမ်စိတ်လွန်ကဲတဲ့ လေသံနဲ့ ရှင်းပြတယ်။“မျှော်လင့်တာပေါ့”လို့ အတော်ကြာနေပြီဖြစ်တဲ့ မရွာနိုင်အားတဲ့ မိုးကို မျှော်ရင်းပြောတယ်။မိုးအများကြီး မရွာလဲ ရေပါတဲ့မိုး ရက်ရှည်ရှည် ရွာဖို့လိုတယ်။ အခုတခါတလေ ရွာတဲ့ မိုးက ကွက်ကြားမိုးသာ ရွာတာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပြတယ်။ အဲ့ဒီ တခါတလေရွာတဲ့ မိုးကို ရွာထဲ ရွာရင်တောင်မှ၊ ယာထဲပါ ရွာသလားလို့ ဆိုင်ကယ်စီးပြီး ယာခင်းထဲ ပြေးကြည့်ရသေးတာလို့ ပြောတယ်။ ရွာထဲ ရွာပြီး ယာထဲက နှမ်းခင်းပေါ် မိုးမရွာရင် ရင်ကိုဆို့သွားတာလို့ ဆိုတယ်။မကွေးနယ်မှာ နှမ်းခင်းတွေထဲ ပေါင်းပင်တွေ နှုတ်ဖို့ အနီးအပါးနယ်က ရွာတွေက လူငှားတွေ ခေါ်ရတယ်။ ပေါင်းနှုတ်သူတွေလဲ အရင် နှစ်နှစ်၊ သုံးနှစ်ကလိုတော့ နေ့ချင်းပြန် မလုပ်နိုင်တော့ဘူး။ ဓာတ်ဆီဈေးကြောင့်ရယ်၊ သွားခင်း လာခင်း မသာ၊ ဖြစ်နိုင်တာကလဲ တကြောင်း ပါတယ်။ အဲ့ဒီတော့ အလုပ်ရှိတဲ့ ရွာထဲက ဆွေစပ်မျိုးစပ်အိမ်တွေမှာပဲ ညအိပ်ညနေ ရက်ရှည်...

ကောင်းဇော် ပေါင်းနှုတ်ထားပြီးကာစ နှမ်းပင်ပျိုတွေက အလှပြင်ဆိုင်က ထွက်လာတဲ့ အပျိုပေါက်တသိုက်လို ယိမ်းသွဲ့ ပျော်မြူးသံလေးတွေ တလွင်လွင်နဲ့ ယာခင်းတွေထဲမှာ လှုပ်ခတ်ဆော့ကစားနေကြတယ်။ အပင်သန်ဆေးတွေ ပက်ဖြန်းထားတော့ နံသာရည်တွေလူးထားတဲ့ ငယ်ရွယ်သူတွေကို အားမာန်ထပ်ဖြည့်ထားသလိုဖြစ်နေတယ်။“မိုးက လိုနေတယ်။ အရမ်းကို လိုနေတာ။ ငါယာတင် ငါ့ရွာတင် လိုနေတာ မဟုတ်ဘူး။ တနယ်လုံး လိုနေတာ။ နောက်တပတ်မှ မရွာရင် တနယ်လုံး အထွက်ဆုတ်ပြီး ဒုက္ခ အကုန်ရောက်ပြီ”လို့ မကွေး အရှေ့ဘက်ရွာကြီးတရွာက တောင်သူကြီး တဦးက သူ့နှမ်းပင်ပျိုတွေကို ပြရင်း မျှော်လင့်ချက် အကြီးကြီးကို စိုးရိမ်စိတ်လွန်ကဲတဲ့ လေသံနဲ့ ရှင်းပြတယ်။“မျှော်လင့်တာပေါ့”လို့ အတော်ကြာနေပြီဖြစ်တဲ့ မရွာနိုင်အားတဲ့ မိုးကို မျှော်ရင်းပြောတယ်။မိုးအများကြီး မရွာလဲ ရေပါတဲ့မိုး ရက်ရှည်ရှည် ရွာဖို့လိုတယ်။ အခုတခါတလေ ရွာတဲ့ မိုးက ကွက်ကြားမိုးသာ ရွာတာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပြတယ်။ အဲ့ဒီ တခါတလေရွာတဲ့ မိုးကို ရွာထဲ ရွာရင်တောင်မှ၊ ယာထဲပါ ရွာသလားလို့ ဆိုင်ကယ်စီးပြီး ယာခင်းထဲ ပြေးကြည့်ရသေးတာလို့ ပြောတယ်။ ရွာထဲ ရွာပြီး ယာထဲက နှမ်းခင်းပေါ် မိုးမရွာရင် ရင်ကိုဆို့သွားတာလို့ ဆိုတယ်။မကွေးနယ်မှာ နှမ်းခင်းတွေထဲ ပေါင်းပင်တွေ နှုတ်ဖို့ အနီးအပါးနယ်က ရွာတွေက လူငှားတွေ ခေါ်ရတယ်။ ပေါင်းနှုတ်သူတွေလဲ အရင် နှစ်နှစ်၊ သုံးနှစ်ကလိုတော့ နေ့ချင်းပြန် မလုပ်နိုင်တော့ဘူး။ ဓာတ်ဆီဈေးကြောင့်ရယ်၊ သွားခင်း လာခင်း မသာ၊ ဖြစ်နိုင်တာကလဲ တကြောင်း ပါတယ်။ အဲ့ဒီတော့ အလုပ်ရှိတဲ့ ရွာထဲက ဆွေစပ်မျိုးစပ်အိမ်တွေမှာပဲ ညအိပ်ညနေ ရက်ရှည်...

ရွှေမန်း ပြည်တွင်းဘဏ်များ၏ ငွေထုတ်ပေးမှု ဖြေလျော့မှုများ​ ကြောင့်ပဲ၊နှမ်းစျေးကွက် ပုံမှန်စျေးတန်းသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာ ကြောင်း ပဲ၊ နှမ်းကုန် သည်များထံက သိရသည်။ ပြည်တွင်းဘဏ်များ ၏ ငွေထုတ်ယူအကောင့်တစ်ခုလျှင် ငွေကျပ် သိန်းနှစ်ရာ ထိတိုးမြင့်ထုတ်ပေးလာရာ စျေးကွက်ကျဆင်းနေသည့် ပဲနှမ်းစျေးကွက် အရောင်းအဝယ်ပုံမှန်ဖြစ်လာသည်။ သို့သော်လည်း ပမာဏများများ ငွေပေးချေမှု အဆင်မပြေသေးတာကြောင့် လက်ရှိ ပဲ၊နှမ်းစျေးကွက်မှာ လိုရောင်းလိုဝယ် လောက်သာအရောင်းအဝယ်ရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။ မြေပဲဆန်နှင့် နှမ်းမျိုးစုံစျေးကွက်မှာ ဆက်လက် စျေးကောင်းနေပြီးယခင်သီတင်းပတ်ထက် စျေးကွက်ပေါက်စျေးမြင့်တက်နေဆဲဖြစ်သည်။ ပြည်တွင်းဘဏ်များ၏ ငွေလွဲ ပမာဏဖြေလျော့မှုများကြောင့် စျေးကွက်ကျဆင်းနေသည့် ပဲမျိုးစုံ စျေးကွက်မှာ ပြန်လည် မြင့်တက်ကြောင်း သို့သော်လည်း ပမာဏများများ ငွေပေးချေရသည့် ပို့ ကုန် မတ်ပဲနှင့် ပဲစင်းငုံ မှာ အရောင်းအဝယ်အေးသေးကြောင်း ယခင်သီတင်းပတ်က စျေးကျဆင်းနေသည့် ပြည်တွင်းသုံး ကုလားပဲ အုပ်စုမှာ ပုံမှန်စျေးတန်းသို့ပြန်လည်မြင့်တက်လာသော်လည်း လိုရောင်းလိုဝယ်သာ အရောင်းအဝယ်ရှိကြောင်း ဆီထွက်သီးနှံ အုပ်စု ဖြစ်သည့် မြေပဲဆန်၊ နှမ်းမျိုးစုံနှင့် ပဲပုတ် မှာ အရောင်းအဝဟ် အကောင်းဆုံးဖြစ်နေကြောင်း  မန္တလေးတိုင်းဒေသ ကြီး ကုန်သည်များနှင့် စက်မှု လက်မှုလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျော်သွင်(ရွှေ စင်သိန်းပွဲရုံ)က ပြောသည်။ “ ပြည်တွင်းဘဏ်များ ၏ ငွေလွဲပမာဏဖြေလျော့မှုနဲ့အတူ ပြည်တွင်း ကုလားပဲစျေးကွက် ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာတာသလို စျေးကွက်ကျဆင်းနေရာမှ ပုံမှန်စျေးတန်း သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာပါတယ်။ ပမာဏများများတော့ အရောင်းအဝယ်မရှိသေးပါဘူး။ ပဲမာလိုင်းများလည်း စျေးမတက်သော်လည် လိုရောင်းလိုဝယ်လေးသာ အရောင်းအဝယ်သာရှိပါတယ်။ မြေပဲဆန်တွေကတော့ အရောင်းအဝယ် ဆက်လက်ကောင်းနေဆဲပါ။အသစ်ဝင်နှမ်းမျိုးစုံ စျေးကွက် အဝင်ရှိသလောက် အဝဟ်ကောင်းနေပါတယ်။...

မရွာ ရက်စက်၊ ရွာ ရက်ဆက်စေ ကောင်းဇော် ပေါင်းနှုတ်ထားပြီးကာစ နှမ်းပင်ပျိုတွေက အလှပြင်ဆိုင်က ထွက်လာတဲ့ အပျိုပေါက်တသိုက်လို ယိမ်းသွဲ့ ပျော်မြူးသံလေးတွေ တလွင်လွင်နဲ့ ယာခင်းတွေထဲမှာ လှုပ်ခတ်ဆော့ကစားနေကြတယ်။ အပင်သန်ဆေးတွေ ပက်ဖြန်းထားတော့ နံသာရည်တွေလူးထားတဲ့ ငယ်ရွယ်သူတွေကို အားမာန်ထပ်ဖြည့်ထားသလိုဖြစ်နေတယ်။“မိုးက လိုနေတယ်။ အရမ်းကို လိုနေတာ။ ငါယာတင် ငါ့ရွာတင် လိုနေတာ မဟုတ်ဘူး။ တနယ်လုံး လိုနေတာ။ နောက်တပတ်မှ မရွာရင် တနယ်လုံး အထွက်ဆုတ်ပြီး ဒုက္ခ အကုန်ရောက်ပြီ”လို့ မကွေး အရှေ့ဘက်ရွာကြီးတရွာက တောင်သူကြီး တဦးက သူ့နှမ်းပင်ပျိုတွေကို ပြရင်း မျှော်လင့်ချက် အကြီးကြီးကို စိုးရိမ်စိတ်လွန်ကဲတဲ့ လေသံနဲ့ ရှင်းပြတယ်။“မျှော်လင့်တာပေါ့”လို့ အတော်ကြာနေပြီဖြစ်တဲ့ မရွာနိုင်အားတဲ့ မိုးကို မျှော်ရင်းပြောတယ်။မိုးအများကြီး မရွာလဲ ရေပါတဲ့မိုး ရက်ရှည်ရှည် ရွာဖို့လိုတယ်။ အခုတခါတလေ ရွာတဲ့ မိုးက ကွက်ကြားမိုးသာ ရွာတာဖြစ်တယ်လို့ ပြောပြတယ်။ အဲ့ဒီ တခါတလေရွာတဲ့ မိုးကို ရွာထဲ ရွာရင်တောင်မှ၊ ယာထဲပါ ရွာသလားလို့ ဆိုင်ကယ်စီးပြီး ယာခင်းထဲ ပြေးကြည့်ရသေးတာလို့ ပြောတယ်။ ရွာထဲ ရွာပြီး ယာထဲက နှမ်းခင်းပေါ် မိုးမရွာရင် ရင်ကိုဆို့သွားတာလို့ ဆိုတယ်။မကွေးနယ်မှာ နှမ်းခင်းတွေထဲ ပေါင်းပင်တွေ နှုတ်ဖို့ အနီးအပါးနယ်က ရွာတွေက လူငှားတွေ ခေါ်ရတယ်။ ပေါင်းနှုတ်သူတွေလဲ အရင် နှစ်နှစ်၊ သုံးနှစ်ကလိုတော့ နေ့ချင်းပြန် မလုပ်နိုင်တော့ဘူး။ ဓာတ်ဆီဈေးကြောင့်ရယ်၊ သွားခင်း လာခင်း မသာ၊ ဖြစ်နိုင်တာကလဲ တကြောင်း ပါတယ်။ အဲ့ဒီတော့ အလုပ်ရှိတဲ့...

ရွှေမန်း ထိုင်းနိုင်ငံသို့ တင်ပို့နေသည့်  မြန်မာ့ပြောင်းဈေးကွက် တစ် ပိဿာလျှင် ငွေကျပ် ၁၄၈၀ ခန့်  ရရှိနေရာ အမြင့်ဈေးတွင် ရှိနေ ကြောင်း ပြောင်းလုပ်ငန်းရှင်များထံ က သိရသည်။ မြန်မာ့ပြောင်းကို ပထမ အများဆုံးတင်ပို့သည့်နိုင်ငံမှာ ထိုင်း နိုင်ငံဖြစ်ပြီး လက်ရှိအချိန်တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့လည်း အခွန်ကင်း လွတ်ခွင့်ဖြင့် တင်ပို့လျက်ရှိသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပြောင်းတင် သွင်းခွင့်မှာ ဩဂုတ် ၃၀ ရက် ထိသာ နောက်ဆုံးတင်ပို့ရမည်ဖြစ် တာကြောင့် လက်ရှိ တင်ပို့နေ သည့် ပြောင်းဈေးကွက်မှာ ဈေး ကောင်းရရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုင်း နိုင်ငံသို့ တင်ပို့မှုရပ်နားပြီးနောက်  မှသာ အိန္ဒိယနှင့် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ များသို့ တင်ပို့နိုင်မည် ဖြစ်သည်။ “ လက်ရှိ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ တင် ပို့သည့် သင်္ဘောများမှာ တန်ချိန် ၂၅၀၀၊ ၂၇၀၀ ပတ်ဝန်းကျင် သင်္ဘောများဖြစ်လို့ ကုန်သည်တစ် ဦးတည်းကတောင် တင်ပို့နိုင်တဲ့  အခြေအနေပါ။ သင်္ဘောက အရေ အတွက်နည်းတော့ စောင့်ပြီးတင် ပို့နေရပါတယ်။ လက်ရှိမှာ ထိုင်း က ပြောင်းဝယ်ဈေးကောင်းနေ တော့ ပြည်တွင်းမှာ ပြောင်းတစ် ပိဿာလျှင် ငွေကျပ် ၁၄၈၀ ထိ  အမြင့်ဈေးရရှိနေတာပါ´´ ဟု မြန်မာနိုင်ငံပြောင်း  စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရောင်းချသူများ အသင်းမှ ဦးတိုးက ပြောသည်။ မြန်မာ့ပြောင်းတင်ပို့မှုကို နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်း များမှ တင်ပို့မှုကိုရပ်နားထားပြီး  ပင်လယ်ရေကြောင်းကနေ ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ အိန္ဒိယတို့ ကို ပင်လယ်ရေကြောင်းမှတစ်ဆင့်  တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း...